گوناگون
تغییر رنگ طلا !!!
مهر
ممکن است شما هم با تغییر رنگ اکسسوری طلای خود مواجه شده باشید و این موضوع ممکن موجب نگرانی شما شده باشد، اما اگر علت و نحوه رفع این مشکل را بدانید دیگر جای نگرانی باقی نمی‌ماند. این یک فرآیند طبیعی است که فلزات و آلیاژها در مواجهه با هوا اکسید شوند و رنگ و ظاهر آن‌ها تغییر کند. البته طلا از فلزات با ارزش و گران‌بهایی است که به این راحتی ظاهر درخشانش را از دست نمی‌دهد، اما با این حال طلا نیز یک آلیاژ است و با گذر زمان درخشندگی خود را از دست می‌دهد.بهتر است بدانید که طلا از آن دست فلزاتی است که در مواجهه با مواد شیمیایی تغییرات بسیار اندکی در آن رخ می‌دهد و این واکنش پذیری اندک از دلایل مهمی است که موجب بالا رفتن ارزش آن شده است. ممکن است آلیاژ طلا در ترکیب با هوا درخشش خود را از دست بدهد اما به هیچ عنوان سیاه یا پوسیده نمی‌شود. البته به ندرت ممکن است که طلا خالص به واسطه از بین رفتن پوسته‌اش دچار تغییر رنگ شود که اتفاق بسیار نادری می‌باشد.
دلیل سیاه شدن رنگ طلا
مواردی که پیش‌تر ذکر کردیم به هیچ عنوان برای طلای خالص رخ نمی‌دهد و تنها در صورتی ممکن است اتفاق بیافتد که طلای شما ناخالصی داشته باشد. طلای ۲۴ عیار نرم بوده و در صنعت جواهرسازی قابل استفاده نیست. از این رو باید آن را با آلیاژهایی مانند مس و نقره ترکیب کنند تا سفت شود و همین امر یکی از دلایل اصلی سیاه و کدر شدن طلای خالص است. آلیاژهای ذکر شده به راحتی با اکسیژن و رطوبت ترکیب می‌شوند و از خود واکنش شیمیایی نشان می‌دهند.
در واقع کدر شدن طلا به دلیل خرد شدن سطح آن اتفاق می‌افتد که نتیجه‌اش تیرگی طلاست. به این اتفاق که یکی از مشکلات اکسسوری‌های طلایی است پوسته سیاه می‌گویند. فراموش نکنید هر چه عیار طلای شما بیشتر باشد احتمال تغییر رنگ آن بسیار کمتر می‌شود. به عنوان مثال طلای ۲۴ عیار به دلیل خالص بودن سیاه و کدر نمی‌شود و در ترکیب با آب و اکسیژن هیچ واکنشی از خود نشان نمی‌دهد. طلا ۱۰ عیار که کمترین میزان طلا را در خود دارد در ترکیب با فلزاتی چون نیکل و مس به راحتی سیاه می‌شود و حتی ممکن است حساسیت‌های پوستی نیز ایجاد کند.
به طور معمول در جواهراتی کم کیفیت از آلیاژ نیکل استفاده می‌شود و امکان اینکه پوست دست را هم سیاه کنند بالا است. در این جواهرات پس از گذشت زمان لایه رویی طلا از بین می‌رود و آلیاژ نیکل در معرض هوا قرار می‌گیرد که موجب سیاه شدن اکسسوری طلای شما خواهد شد.
چه عواملی موجب تغییر رنگ طلا می‌شود؟
- تعریق پوست
در زمان تعریق، اسیدهای چرب بدن آزاد می‌شود که موجب تغییر رنگ آلیاژهای مورد استفاده در اکسسوری طلا خواهد شد. در واقع آلیاژهای مس و نقره‌ای که با طلا ترکیب شده‌اند در شرایط محیطی مرطوب دچار واکنش می‌شوند و ترکیبات تیره رنگ شیمیایی را از خود برجای می‌گذارند.
- مواد آرایشی و بهداشتی
استفاده از مواد آرایشی، بهداشتی و شوینده‌ها می‌تواند موجب تغییر رنگ اکسسوری طلای شما شود. در واقع ذرات ساینده‌ای که در مواد آرایشی و شوینده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توانند به سرعت آلیاژهای ترکیب شده با طلا را تجزیه کرده و موجب سیاه شدن آن‌ها شوند.
- کلر و نمک
تماس طلا با کلر آب مخصوصاً کلر موجود در استخرها و نمک موجب تغییر رنگ آن خواهد شد. این ۲ ماده می‌توانند به راحتی آلیاژهای ترکیب شده با طلا را تجزیه کرده و رنگ طلا را تغییر دهند. توصیه می‌شود به هیچ عنوان زیورآلات خود را هنگام رفتن به استخر یا آبتنی استفاده نکنید.
ترکیب سولفور و اکسیژن با رطوبت نیز از دلایل دیگر تغییر رنگ طلاست. شیمی بدن افراد نیز گاهی ممکن است موجب سیاه شدن طلا و جواهرات شود. از این رو احتمال تغییر رنگ و کدری طلا در بدن برخی از افراد بیشتر از سایرین است. همچنین در صورتی که طلای خود را در معرض عطر و اسپری‌های چند منظوره قرار دهید و یا آن‌ها را با مواد شوینده و مایع دستشویی تمیز کنید، موجب تغییر رنگ و سیاه شدن سریع‌تر از زمان اصلی جواهرات شما خواهد شد.
مجددا این نکته را ذکر می‌کنیم که تنها مصنوعات ۲۴ عیار دچار تغییر رنگ نمی‌شوند، اما سایر عیارها به مرور زمان کدر خواهند شد البته این پروسه در مدت زمان بسیار طولانی‌تری رخ می‌دهد.
تغییر رنگ طلای سفید
نکته جالب در مورد تغییر رنگ طلا سفید این است که این طلا رنگ و درخشش خود را در مدت زمان کوتاه‌تری نسبت به طلای زرد از دست خواهد داد. در واقع طلای سفید احتیاج به آبکاری دارد و بهتر است که هر از گاهی مجدداً روکش شود. رویه استفاده شده در طلای سفید رودیوم نام دارد که پس از مدتی درخشش خود را از دست می‌دهد. روکش کردن طلای سفید با رودیوم هیچ ضرری برای طلا ندارد اما درخشندگی که رودیوم ایجاد می‌کند همیشگی نخواهد بود و ماندگاری آن به ضخامتش بستگی دارد. هر چه رودیوم ضخیم‌تر باشد ماندگارتر خواهد بود.
جلوگیری از تغییر رنگ طلا با روش‌های کاربردی
برای جلوگیری از تغییر رنگ طلا بهتر است از برخورد آن با مواد شیمیایی جلوگیری شود. پس بهتر است که هنگام شستشوی دست با مواد شوینده یا صابون، جواهرات طلا را از دستان خود خارج کنید و در زمان استحمام نیز آن‌ها را همراه خود به حمام نبرید. بهتر است ماهی یک بار طلای خود را با یک پارچه نخی نرم تمیز کنید تا علاوه تمیزی خراشیده نشوند. گردنبند و یا دستبند طلای خود را کاملا صاف و بدون ایجاد خمیدگی درون جعبه قرار دهید تا در معرض هوا نباشد. هنگام آشپزی نیز از طلا و جواهرات استفاده نکنید زیرا حرارت بالا و روغن به نگین جواهرات آسیب می‌زند. سعی کنید جواهرات طلای خود را پس از عطر زدن و آرایش کردن استفاده کنید.
جهت جلوگیری از تغییر رنگ طلای خود، آن را از نور خورشید، ضربه و گرمای شدید حفظ کنید و هنگام شستشوی لباس‌ها و ظروف از آن‌ها استفاده نکنید. کلر موجب شل شدن و تغییر نگین‌ها نیز خواهد شد. طلا و جواهرات خود را به صورت مجزا از هم نگهداری کنید و فراموش نکنید که جواهرات نقره را نیز در کیسه در بسته نگه دارید. لازم به ذکر است که نباید جواهرات مروارید نشان را در کیسه پلاستیکی نگهداری کرد. در صورتی که طلای ۲۱ و ۲۲ عیار شما سیاه شد حتماً جهت رفع مشکل به جواهر فروشی مراجعه کنید، زیرا طلای ۲۱ و ۲۲ عیار به هیچ وجه سیاه نمی‌شوند و تغییر رنگ طلا در این ۲ عیار نشان دهنده وجود ناخالصی است. حتی ممکن است تقلبی باشد و یا عیار اشتباه بر روی آن درج شده باشد.
